ကိေလသာ

ကိေလသာဆိုတာဘာလဲ
``စိတၱံကိလိႆတိ၊ ဥပတပၸတိ၊ ဗာဓိယတိ၀ါ၊ ဧေတဟီတိကိေလသာ``လို႔၀ိၿဂိဳလ္ျပဳၾကပါတယ္။
ပါဠိအနက္ကေတာ့-
ဧေတဟိ၊ ဤတရားတို႔ျဖင့္။ စိတၱံ၊ စိတ္သည္။ ကိလိႆတိ၊ ညစ္ညဴးတတ္၏။
ဥပတပၸတိ၊ ပူပန္တတ္၏။ ဗာဓိယတိ၊ ႏွိပ္စက္ညွင္းဆဲတတ္၏။
ကၠုတိသၼာ၊ ထို႔ေၾကာင့္။ ကိေလသာ၊ ကိေလသာမည္၏။

ျမန္မာသက္သက္အဓိပၸါယ္ကေတာ့-
စိတ္ကိုညစ္ညဴးေအာင္ ပူပန္ေအာင္ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္တတ္တဲ့ သေဘာတရားကို
ကိေလသာဟုေခၚပါတယ္ လို႔ဆိုလိုပါတယ္။

ကိေလသာအမ်ဳိးအစားမ်ား
အက်ယ္အားျဖင့္ကိေလသာ (၁၅၀၀)ရွိပါတယ္။ အက်ဥ္းအားျဖင့္ေတာ့(၁၀)ပါးသာ
ရွိပါတယ္။ အဲဒီ (၁၀)ပါးကေတာ့
၁။ ေလာဘ= လိုခ်င္တက္မက္ျခင္း။
၂။ ေဒါသ= အမ်က္ထြက္ျခင္း။
၃။ ေမာဟ= မိုက္မဲေတြေ၀ျခင္း၊ မသိျခင္း။
၄။ မာန= ေထာင္လႊား၊ေမာ္ၾကြား၊ တက္ၾကြျခင္း။
၅။ ဒိ႒ိ= အယူလြဲမွားျခင္း။
၆။ ၀ိစိကိစၧာ= ယံုမွားျခင္း၊ မဆံုးျဖတ္ႏုိင္ျခင္း။
၇။ ထိန= ငိုက္မ်ည္းျခင္း၊ ပ်င္းရိျခင္း။
၈။ ဥဒၶစၥ= စိတ္ပ်ံ႕လြင့္ျခင္း၊ စိတ္မၿငိမ္သက္ျခင္း။
၉။ အဟီရိက= အကုသိုလ္ျပဳရန္ မရွက္ျခင္း။
၁၀။ အေနာတၱပၸ= အကုသိုလ္ျပဳရန္မေၾကာက္ျခင္းတို႔ျဖစ္ၾကပါတယ္။

ပုထုဇဥ္ဆိုလွ်င္ လူပဲျဖစ္ျဖစ္ နတ္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ျဗဟၼာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေျမလွ်ဳိးမိုးပ်ံႏုိင္တဲ့ အဘိညာဥ္ရ
စ်ာနလာဘီေတြပဲျဖစ္ျဖစ္ ယခုေျပာတဲ့ကိေလသာ ၁၀ပါးေတြအျပည့္အႏွက္ရွိေနပါတယ္။
အဲဒါေၾကာင့္လူ႔ေဘာင္မွာ ဥစၥာပစၥည္းရွာေဖြလ်က္ သားေတြမယားေတြႏွင့္ စည္းစိမ္ခံေနၾကတဲ့
ပုဂၢဳိလ္ေတြကိုသာ ကိေလသာထူထပ္ေနတယ္လို႔ မထင္မွတ္ၾကပါႏွင့္။ ကိေလသာ ၁၀ပါးမွာလည္း
အခိုက္အတန္႔အားျဖင့္ သံုးပါးစီရွိပါတယ္။

ကိေလသာ အခိုက္အတန္႔(၃)ပါး
၁။ ၀ီတိကၠမကိေလသာ= အၾကမ္းစားကိေလသာ။
၂။ ပရိယု႒ာနကိေလသာ= အလတ္စားကိေလသာ။
၃။ အႏုသယကိေလသာ= အႏုစားကိေလသာလို႔ သံုးမ်ဳိးခြဲျခားထားျပန္ပါတယ္။
၀စီဒြါရမွ အလြန္ၾကမ္းတမ္းစြာထၾကြေသာင္းက်န္းလႈပ္ရွားၾကတဲ့ ၀စီဒုစ႐ုိက္ေတြ၊ ကာယဒြါရမွအလြန္ၾကမ္းတမ္းစြာ လႈပ္ရွားထၾကြေသာင္းက်န္းတဲ့ ကာယဒုစ႐ုိက္ေတြကို ၀ီတိကၠမကိေလသာလို႔ေခၚပါတယ္။ ထိုကိေလသာထၾကြေသာင္းက်န္းတာကိုေတာ့မ်က္ျမင္အားျဖင့္ လူတိုင္းသိႏုိင္ပါ
တယ္။ကိုယ္အဂၤါႏႈတ္အဂၤါလႈပ္ရွားထၾကြျခင္းေသာင္းက်န္းျခင္းမရွိေသးဘဲ စိတ္ႏုလံုးမွာသာပြက္ပြက္ဆူလ်က္ထၾကြေနတဲ့ ေဒါသစတဲ့တရားေတြကို ေဒါသစတဲ့တရားေတြကို ပရိယု႒ာနကိေလသာ လို႔ေခၚပါတယ္။ ထိုကိေလသာမ်ဳိး ထၾကြျခင္းကိုေတာ့ အဘိညာဥ္ရတဲ့ ပုဂၢဳိလ္ေတြ ကိုယ္ေစာင့္နတ္ေတြ
သာလွ်င္သိႏုိင္ၾကပါတယ္။
မေနာဒြါရမွာပင္ ထၾကြျခင္းမရွိေသး။ စိတ္သႏၱာန္၌ အၿမဲကိန္းလ်က္ ၀ပ္လ်က္ ခိုေအာင္းလ်က္ေနတဲ့ေလာဘ ေဒါသစေသာတရားေတြကို အႏုသယကိေလသာလို႔ေခၚပါတယ္။ ထိုကိေလသာမ်ဳိးကိုေတာ့
ျမတ္စြာဘုရားမွတစ္ပါး ဘယ္သူမွမျမင္ႏုိင္ မသိႏုိင္ၾကပါ။
အၾကမ္းစားျဖစ္တဲ့ ၀ီတိကၠမကိေလသာ ကိုတဒဂၤပဟာန္ တစ္ဘ၀စာေလာက္ပယ္သတ္ႏုိင္တဲ့နည္း၊
အလတ္စားျဖစ္တဲ့ ပရိယု႒ာနကိေလသာကို ၀ိကၡမၻနပဟာန္ ႏွစ္ဘ၀စာေလာက္ပယ္သတ္ႏုိင္တဲ့နည္း
ေတြကေတာ့ ဘုရားမပြင့္တဲ့ သုညကမၻာေတြမွာလည္းရွိပါတယ္။ ယခုအခါ အျခားဘာသာေတြမွာလည္းအထိုက္အေလ်ာက္ရွိပါတယ္။
အႏုသယကိေလသာကို သမုေစၧဒပဟာန္ဆိုတဲ့အၾကြင္းမဲ့ပယ္သတ္နည္းကေတာ့ ဗုဒၶပြင့္ေတာ္မူမွသာသိၾကရပါတယ္။ ဗုဒၶမရွိတဲ့ ေနာက္မွာလည္း ဗုဒၶ၏အဆံုးအမျဖစ္တဲ့ ဗုဒၶသာသနာေဘာင္အတြင္းမွာသာၾကားနာ သိရွိ လိုက္နာ က်င့္သံုးႏုိင္ၾကပါတယ္။ ဗုဒၶ၏သာသနာႏွင့္ႀကံဳပါေသာ္လည္း မႀကိဳက္တဲ့ပုဂၢဳိလ္မလိုက္တဲ့ပုဂၢဳိလ္ မထိုက္တဲ့ပုဂၢဳိလ္ေတြကေတာ့ သိရွိလိုက္နာက်င့္သံုးႏုိင္ျခင္းမျပဳႏုိင္ၾကပါ။

အပၸမာဒ အတြဲ(၇)၊အမွတ္(၂)

— with Paing Soe and Nang Mie Mie Htun.

ဓမၼစာေပမ်ား မွ ကူးယူေဖာ္ၿပပါသည္။